پشم شیشه چیست؟
پشم شیشه از ذوب کردن و تبدیل شیشه به الیاف بسیار ریز تولید میگردد. پس از آن الیاف آماده شده به صورت پانل یا رول درخواهد آمد و برای مصارف مختلف به بازار داخلی عرضه میشود.
بیشترین مصرف الیاف شیشه در ایران در صنعت ورق سازی و ساخت قطعات صنعتی کاربرد دارد. الیاف پشم شیشه دارای ضخامت ۶/۴-۴/۲ میکرون می باشد که این ضخامت کوچک سبب نرمی و کاهش میزان ریزش ذرات آن و افزایش زمان برای حفظ خاصیت ارتجاعی این محصول می باشد. الیاف سوزنی شکل پشم شیشه چنانچه با پوست تماس پیدا کنند باعث بیماریهای پوستی می شود اگر به ریه راه پیدا کند باعث بیماریهای تنفسی و ریوی می شوند. در صورتی که وارد چشم شوند باعث بیماریهای بینایی نیز می شوند. و اما تحقیقات نشان می دهد این ماده روی بافت های مختلف سلول نیز تاثیر می گذارد و باعث بیماری سرطان می شود. بنابراین در هنگام کار با این ماده نباید در تماس مستقیم با آن قرار گرفت. در هنگام استفاده بایستی از دستکش و عینک و لباس های آستین بلند و پوشش های یکبار مصرف استفاده کرد.
پشم شیشه در گسترش آتش نقشی ندارد یعنی آتش نمیگیرد اما در مجاورت دمای بالا به سرعت ذوب می شود و گاز سمی تولید می کند . پشم شیشه همچنین دارای سلول های باز می باشد و توانایی جذب رطوبت محیط را دارد ودر مجاورت این ماده با بخار آب ماده ای سمی به نام اسید سیلیسیک تولید می شود. چنانچه از این ماده به خوبی محافظت نگردد سبب رشد باکتریها و قارچها مابین الیاف پشم شیشه می شود. مقاومت حرارتی پشم شیشه تقریبا ۲۵۰ درجه سانتیگراد می باشد
پشم سنگ چیست؟ چه تفاوتی با پشم شیشه دارد؟
پشم سنگ نیز مانند پشم شیشه یک عایق صوتی و حرارتی پرکاربرد است. یکی از مواد اولیه برای تولید پشم سنگ بازالت میباشد که مشهورترین سنگ آذرین شناخته شده است. بازالت از باقی مانده فعالیتهای آتشفشانی به دست آمده و به فراوانی در ایران یافت میگردد. این ماده نسبت به پشم شیشه تراکم بیشتری داشته و در برابر حرارت نیز مقاومت بیشتری را از خود نشان داده است. حداکثر دمای عملکرد پشم سنگ ۷۵۰ درجه است که نشان دهنده مقاومت بسیار بیشتر آن نسبت به پشم شیشه است.
هم چنین این ماده برای صوت عایق بسیار مناسبی میباشد. عرضه و نصب پشم سنگ مانند پشم شیشه بوده و مقاومت بسیار بالایی در مقابل حریق دارد. به طور کلی در ساختمانهایی که عایق حرارتی و صوتی اهمیت بسیار بالایی به دلیل کاربردهای ساختمان دارد، از پشم سنگ به جای پشم شیشه استفاده میشود.
تفاوت پشم سنگ با پشم شیشه در مقاومت بالای پشم سنگ در برابر رطوبت و دما و بالا بودن تراکم در ذرات پشم سنگ می باشد. اما از دیگر جهات عایق مناسب بودن برای صوت و دما و رفتارهای این دو محصول استانداردهای مشابهی از سوی سازمان استاندارد سازی اتخاذ شده است.
تفاوت کاربردهای پشم سنگ و پشم شیشه
این دو ماده در ساختار الیاف آنها مشابه هستند ولی به دلیل اینکه هر دو آنها در برابر حرارت به عنوان عایق عمل میکنند، به محلی که از آنها در ساختمان استفاده میشود و هدفی که از عایق کردن موردنظر میباشد بایستی توجه شود.
میتوان گفت که برای سقف سولهها در هنگام عایق کاری بهتر است که از پشم شیشه استفاده گردد چرا که از نظر اقتصادی و عملکردی این ماده نسبت به پشم سنگ در این موارد مناسبتر میباشد. این در حالی است که برای عایق کردن کف و دیوارها استفاده از پشم سنگ از لحاظ فنی به صرفهتر بوده و با جلوگیری از تلف شدن انرژی در دراز مدت صرفه اقتصادی پیدا میکند.
بررسی مقاومت پشم سنگ و پشم شیشه
به طور کلی مهمترین تفاوت پشم شیشه با پشم سنگ این است که مقاومت حرارتی آنها متفاوت است. پشم شیشه در حداکثر دمای ۲۵۰ درجه سانتی گراد بهترین عملکرد را داشته در حالی که حداکثر دمای عملکرد پشم سنگ به میزان ۷۵۰ درجه سانتی گراد گزارش شده است.
حتی پشم سنگ میتواند تا دمای ۱۰۰۰ درجه سانتی گراد نیز مقاومت خوبی را از خود نشان دهد. بنابراین در ساختمانهایی که لازم است در برابر صوت و حرارت مقاومت خوبی داشته باشند بهتر است که از پشم سنگ استفاده گردد.
مشکلات پشم شیشه در مقابل پشم سنگ
یکی دیگر از تفاوتهای پشم شیشه و پشم سنگ ماهیت مشکل ساز پشم شیشه است. تماس با پشم شیشه در طولانی مدت سبب ابتلا به بیماریهای تنفسی خواهد شد. الیافی که پشم شیشه از آنها تولید شده است دارای پودرهای بسیار ریزی میباشد که تنفس کردن آنها در طولانی مدت ممکن است باعث بروز بیماری فیبروز ریه و پس از آن باعث تنگ شدن تنفس در طولانی مدت شود. الیاف این ماده سوزنی شکل بوده و چنانچه وارد ریه شود دیگر خارج نشده و سبب ایجاد بیماریهای ریوی میگردد. همین موضوع استفاده از آن را در مقابل پشم سنگ محدودتر میکند.
